Όπως είχαμε δηλώσει την προηγούμενη φορά θα κλείσουμε το κεφάλαιο που αφορά τα θρεπτικά συστατικά με τις βιταμίνες. Οι βιταμίνες λοιπόν είναι χημικές ενώσεις που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην διατήρηση του βασικού μεταβολισμού του οργανισμού μας και της υγείας τους.
Οι βιταμίνες είναι απαραίτητες σε ελάχιστες ποσότητες. Βρίσκονται αρκετά διαδεδομένες ανάμεσα στις διάφορες τροφές και χωρίζονται βασικά σε δύο ομάδες:
• Αυτές που είναι λιποδιαλυτές, όπως οι βιταμίνες A, D, E και K
• Αυτές που είναι υδροδιαλυτές όπως οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β και η βιταμίνη C
Ας δούμε όμως από κοντά τις δύο ομάδες βιταμινών και την κάθε μια ξεχωριστά.
ΛΙΠΟΔΙΑΛΥΤΕΣ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ
Η βιταμίνη Α
Η βιταμίνη Α ή ρετινόλη, είναι απαραίτητη και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο:
• Στη αύξηση των οστών και του οργανισμού
• Στην ανάπτυξη της άμυνας του οργανισμού και του ανοσοποιητικού συστήματος γενικότερα
• Στην ανάπτυξη των κυττάρων και ιδιαίτερα εκείνων των κυττάρων που αναπτύσσονται γρήγορα, όπως είναι τα επιθηλιακά κύτταρα που καλύπτουν εσωτερικές, αλλά και εξωτερικές επιφάνειες του σώματος μας.
• Επίσης είναι απαραίτητη για την όραση, αφού είναι σημαντική για την δημιουργία της ουσίας ροδοψίνης που είναι ευαίσθητη στο φως και την αναγνώριση των χρωμάτων και η οποία βρίσκεται στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του οφθαλμού.
Η βιταμίνη Α βρίσκεται σε τροφές όπως ο κρόκος του αυγού, το συκώτι, τα ιχθυέλαια, το γάλα, το τυρί και το βούτυρο. Δεν υπάρχει στα φυτικά έλαια, αλλά μπορεί να παραχθεί από το σώμα μας με την βοήθεια των καροτένιων που βρίσκονται σε ικανοποιητικές ποσότητες στα πράσινα λαχανικά και τα φρούτα. Παρόλο όμως την δυνατότητα του οργανισμού να την παράγει, είναι απαραίτητο να λαμβάνεται και έτοιμη μέσα από την τροφή στην ποσότητα των 600 έως 700 μg (μικρό-γραμμαρίων) ημερησίως.
Η έλλειψη βιταμίνης Α στον οργανισμό μας εμφανίζεται με το σύμπτωμα της «νυκτερινής τύφλωσης» που έχει σχέση με την έλλειψη της χρωστικής ουσίας που αναφέραμε στον αμφιβληστροειδή του οφθαλμού. Άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι η ξηροφθαλμία και η καταστροφή του επιπεφυκότος του οφθαλμού. Η έλλειψη βιταμίνης Α αποτελεί, ακριβώς για τον λόγο αυτό, κύρια αιτία τύφλωσης των ανθρώπων στις υπό ανάπτυξη χώρες. Επίσης η ανοσία του οργανισμού υποθηκεύεται με αποτέλεσμα την ανάπτυξη λοιμώξεων. Τέλος παρατηρείται καθυστέρηση στην ανάπτυξη των οστών και την ανάπτυξη του ατόμου γενικότερα.
Η βιταμίνη D
Η βιταμίνη D ρυθμίζει τον μεταβολισμό των φωσφορικών και του ασβεστίου αυξάνοντας την απορρόφηση τους από το έντερο και προωθώντας την κατακράτηση τους στα νεφρά. Ακριβώς για αυτό τον λόγο διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των οστών και των δοντιών.
Η βιταμίνη D βρίσκεται κύρια στα ζωικά λίπη και σε τροφές όπως είναι τα αυγά, το τυρί, τα ιχθυέλαια και το βούτυρο. Ο οργανισμός μας μπορεί να παράγει την βιταμίνη D με την βοήθεια των ηλιακών ακτινών, και συγκεκριμένα των υπεριωδών ακτινών, στο δέρμα χρησιμοποιώντας την χοληστερόλη.
Η έλλειψη της βιταμίνης D μπορεί να προκαλέσει ραχιτισμό στα παιδιά και οστεομαλάκυνση στους ενήλικες. Οι ημερήσιες ανάγκες ανέρχονται στα 10μg.
Η βιταμίνη Ε
Αυτή στην ουσία είναι μια ομάδα από οκτώ ουσίες που καλούνται τοκοφερόλες. Η βιταμίνη Ε αποτελεί το αντιοξειδωτικό του οργανισμού μας, που σημαίνει ότι προστατεύει τα συστατικά μέρη του οργανισμού, όπως είναι για παράδειγμα οι μεμβράνες λιπιδίων των κυττάρων μας, από την καταστροφή τους μέσω της οξειδωτικών χημικών αντιδράσεων.
Η έλλειψη της βιταμίνης Ε είναι σπάνια αφού αυτή είναι ευρέως διαδεδομένη στις τροφές. Παρατηρείται μόνο σε πρώιμα γεννηθέντα βρέφη και σε συνθήκες που συνδέονται με ελαττωματική απορρόφηση της βιταμίνης από τον οργανισμό, όπως στην περίπτωση της κυστικής ίνωσης. Στις περιπτώσεις εκείνες που υπάρχει έλλειψη της βιταμίνης Ε παρατηρούμε αιμολυτικές αναιμίες, καθώς οι μεμβράνες των αιμοσφαιρίων διαρρηγνύονται. Επίσης σε σοβαρές περιπτώσεις έλλειψης της βιταμίνης Ε, μπορούμε να παρατηρήσουμε νευρολογικές διαταραχές, όπως είναι η αταξία και οι διαταραχές της όρασης. Πρόσφατα η βιταμίνη Ε συνδέθηκε και με την προστασία της καρδιάς από την στεφανιαία νόσο.
Την βιταμίνη Ε την βρίσκουμε στους ξηρούς καρπούς, στον κρόκο του αυγού, στο γάλα, το βούτυρο και τα ολικής αλέσεως δημητριακά. Οι ημερήσιες ανάγκες είναι 10μg για τους άνδρες και 8μg.
Η βιταμίνη Κ
Η βιταμίνη Κ είναι σημαντική για την παραγωγή της προθρομβίνης και ορισμένων άλλων παραγόντων που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην διαδικασία πήξης του αίματος. Η έλλειψη ως εκ τούτου της συγκεκριμένης βιταμίνης εμποδίζει την κανονική διαδικασία πήξης του αίματος.
Η βιταμίνη Κ βρίσκεται στο συκώτι, σε ορισμένα φυτικά έλαια και στα φύλλα των πράσινων λαχανικών. Αυτή παρασκευάζεται στο έντερο με την παρουσία μικροβίων και απορροφάται παρουσία των χολικών αλάτων που βρίσκονται στο λεπτό έντερο. Η κανονική ημερήσια απαιτούμενη ποσότητα ανέρχεται στο 1μg/kg βάρους του σώματος. Μικρή ποσότητα αποθηκεύεται στο συκώτι.
Kerkira Time
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου