Εγιναν κροίσοι πολλών αστέρων με το facebook

Δισεκατομμυριούχοι γίνονται με την εισαγωγή του μέσου κοινωνικής δικτύωσης στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης οι ιδρυτές του, καθώς υπολογίζεται ότι ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη δημόσια εγγραφή στην ιστορία των ΗΠΑ

 Εκτός από μέσο κοινωνικής δικτύωσης, το facebook αποδεικνύεται και μηχανή παραγωγής δισεκατομμυρίων για τους συνιδρυτές και μεγαλομετόχους του, γνωστούς και αγνώστους, ακόμη και για αστέρες της μουσικής βιομηχανίας όπως ο Μπόνο, ο οποίος με την εισαγωγή της εταιρείας στο Χρηματιστήριο γίνεται ο πλουσιότερος ροκ σταρ του κόσμου.

Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, χρηματιστηριακοί αναλυτές αναρωτιούνται αν το φαινόμενο αυτό θα έχει διάρκεια ή η μετοχή του facebook θα είναι μία ακόμη φούσκα στην ιστορία του Ιντερνετ, ενώ σοβαρές ανησυχίες εκφράζονται και για την τύχη που θα έχουν τα προσωπικά δεδομένα των 901 εκατομμυρίων χρηστών του.

Ποιοι είναι όμως οι μεγάλοι κερδισμένοι, μετά και την ιστορική πρεμιέρα του facebook χθες στον Nasdaq με τιμή μετοχής που μέσα σε λίγα δευτερόπεπτα εκτινάχθηκε στα 42,05 δολάρια έναντι των 38 δολαρίων της τιμής εισαγωγής του (+11%); Πολλών η ζωή θα αλλάξει, όχι μόνο του 28χρονου Μαρκ Ζάκερμπεργκ και των άλλων βασικών μετόχων, μετά τη χθεσινή δημόσια εγγραφή της εταιρείας στο Χρηματιστήριο, τη δεύτερη μεγαλύτερη στην ιστορία των ΗΠΑ.

Τέτοιος για παράδειγμα είναι ο Εντουάρντο Σέβεριν, από τους συνιδρυτές του facebook, ο οποίος αποφάσισε να αρνηθεί την αμερικανική υπηκοότητα και να μετακομίσει, για να επωφεληθεί από τη χαμηλή φορολογία, στη Σιγκαπούρη λίγο πριν από τη δημόσια εγγραφή της εταιρείας, η οποία για τον ίδιο απογειώνει την αξία του μεριδίου του στα 4 δισ. δολάρια κέρδη. Κέρδη επίσης 4 δισ. δολάρια θα έχει ο συνιδρυτής του Napster και πρώτος διευθυντής του facebook, ο Σον Πάρκερ, ένας χάκερ που μαζί του ασχολήθηκε και ο κινηματογράφος (The sosial network) στην ταινία που περιγράφει τη γέννηση του κολοσσού της κοινωνικής δικτύωσης. Στην ίδια μοίρα είναι ο Κρις Χιουζ, πρώτος εκπρόσωπος Τύπου του facebook, με κέρδη 1 δισ. δολάρια, ο οποίος αποχώρησε από την εταιρεία για να αναλάβει τη διαδικτυακή προεκλογική καμπάνια του προέδρου Ομπάμα. Επιπλέον, η δημόσια εγγραφή της εταιρείας πρόκειται να κάνει τον Μπόνο του συγκροτήματος U2 τον πλουσιότερο αστέρα της ροκ μουσικής στον κόσμο. Η εταιρεία Elevation Partners, της οποίας ο Μπόνο είναι συνιδρυτής, έχει αγοράσει από το 2009 το 1,5% του facebook αντί ποσού 90 εκατ. δολαρίων, ποσοστό που σήμερα αξίζει πάνω από 1,5 δισ. δολάρια. Αλλος μεγάλος κερδισμένος είναι ο καλλιτέχνης γκραφίτι Ντέιβιντ Τσo, ο οποίος πριν από επτά χρόνια ανέλαβε να ζωγραφίσει τους τοίχους των πρώτων γραφείων του facebook στο Πάλο Αλτο της Καλιφόρνιας. Η ιστορία του έχει γίνει πασίγνωστη: αντί για χρηματική αμοιβή πήρε μετοχές, οι οποίες σήμερα μπορεί να αξίζουν γύρω στα... 500 εκατ. δολάρια! Αλλη πάλι περίπτωση είναι αυτή του πατέρα τού Ζάκερμπεργκ, Εντουαρντ, ο οποίος είχε δανείσει στον γιο του χρήματα για να ξεκινήσει την επιχείρηση. Τα δύο εκατομμύρια μετοχές που πήρε σε αντάλλαγμα αξίζουν σήμερα περίπου 76 εκατ. δολάρια.

Η ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ. Η χθεσινή δημόσια εγγραφή του facebook υπολογίζεται ότι ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη στην ιστορία των ΗΠΑ, μετά τη Vis, και η μεγαλύτερη που έχει γίνει ποτέ από εταιρεία του τεχνολογικού κλάδου καθώς αντλήθηκαν κεφάλαια 18,4 δισ. δολαρίων. Τα τελευταία 24ωρα, έπειτα από αλλεπάλληλες διαβουλεύσεις των στελεχών του facebook, αποφασίστηκε τελικά να διατεθούν 484,4 εκατομμύρια μετοχές, αντί για 337,5 εκατομμύρια που ήταν η αρχική πρόταση (κατά 25% περισσότερες), προκειμένου να ικανοποιηθεί η τεράστια επενδυτική όρεξη. Οσο για την κεφαλαιοποίηση της εταιρείας που δημιουργήθηκε σε έναν κοιτώνα του Χάρβαρντ πριν από μόλις οκτώ χρόνια, αντί για τα 104 δισ. δολάρια που υπολογιζόταν ότι θα φτάσει με βάση την τιμή εισαγωγής (38 δολ.) ήταν τέτοια η φρενίτιδα των πρώτων λεπτών που την εκτίναξε στα 117 δισ. δολάρια.

Τι σημαίνουν όλα αυτά για την εταιρεία; Οτι γίνεται η αμερικανική εταιρεία με τη μεγαλύτερη αξία κατά την εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο, υψηλότερη από εκείνη που πέτυχαν πολλά ηχηρά ονόματα στο παρελθόν, όπως η Hewlett Packard. Στο τέλος της πρώτης κιόλας ημέρας το μερίδιο του Μαρκ Ζάκερμπεργκ θα ισούται με πάνω από 19 δισ. δολάρια, φέρνοντάς τον στη 15η θέση των πλουσιότερων ανθρώπων στη γη. Οσο για την εταιρεία, η οποία στους πίνακες του Nasdaq θα αναγράφεται με το σύμβολο FB, γίνεται με βάση την κεφαλαιοποίησή της η 23η μεγαλύτερη των ΗΠΑ, μπροστά από τις Amazon και Cisco.

Μείωση εσόδων. Εκείνα πάντως που δεν είναι και πολύ ρόδινα είναι τα οικονομικά του facebook. Το πρώτο τρίμηνο του 2012 οι πωλήσεις της εταιρείας μειώθηκαν 6% έναντι του τελευταίου τριμήνου του 2011 και διαμορφώθηκαν στα 1,06 δισ. δολάρια, ενώ τα κέρδη της κατρακύλησαν 32%, στα 205 εκατ. δολάρια. Κατά τους ιθύνοντες του facebook, αιτία της υποχώρησης είναι η μεγάλη αύξηση των λειτουργικών δαπανών που έφθασαν στα 677 εκατ. δολάρια. Ισως όμως αυτός να μην είναι ο μόνος λόγος. Πριν από λίγες ημέρες η General Motors ανακοίνωσε ότι θα διακόψει τη διαφημιστική της προβολή στο facebook καθώς έκρινε ότι τα 40 εκατ. δολάρια που έχει δαπανήσει έως σήμερα δεν είναι ανταποδοτική επένδυση. Η απόφασή της αντανακλά τις γενικότερες ενστάσεις που εγείρουν και άλλες επιχειρήσεις περί της δυνατότητας ενός κοινωνικού δικτύου να αντλήσει κέρδη από τους χρήστες του.